In de laatste Copenhagenize index, een tweejaarlijkse lijst met de meest fietsvriendelijke steden ter wereld, is Londen nergens te bespeuren. Terecht, maar toch ziet het ernaar uit dat de Britse hoofdstad de eerste echte fietsmetropool ter wereld wordt. Waarom? Hierom:
Hipsters
De fiets is in Londen een fashion statement geworden. Concreet betekent dat weg met het te sportieve lycra – in Londen wordt gesproken van “de-Lycra-fication” – om plaats te maken voor modebewuste en ook naast de fiets draagbare fietskledij. Fixed Gear en Tweed zijn slechts twee van de vele fietsculturen die het van de straat tot op de catwalk hebben geschopt. Britse merken genieten mee. Denk aan Rapha en Fred Perry, die met fietscollecties kwamen, maar ook Brooks, waarvan iedereen tegenwoordig een zadel onder zijn of haar gat wil drukken.
Fixed Gear
Wie de termen fixed gear en single speed niet kent, heeft de voorbije jaren in een auto gezeten of mag zich nu officieel onhip verklaren (sorry). De fietsen met een vaste trapas (zoals pistefietsen: je kan niet stoppen met trappen) of vaste versnelling zijn voor de hipstercultuur even essentieel als een snor (voor de hipsterdudes dan toch) en koffie. Eigenlijk komt het erop neer te doen alsof je een fietskoerier bent: je razendsnel en zonder remmen op een naakte fiets – hoe minder onderdelen, hoe minder kans op fietspech – door de binnenstad verplaatsen. Het zijn de alfa mannetjes en vrouwtjes onder de fietsers, en de soort heeft zich vooral in het drukke Londen ontwikkeld.
Fietsenwinkel Brick Lane Bikes (Bethnal Green Road) heeft alles wat een fietsende hipster wenst. Het betaalbare huismerk (BLB) is ook hier bij de hippere fietsenmaker te vinden. Een tijd terug lanceerde BLB in samenwerking met gigant H&M zelfs een eigen kledinglijn, die in een mum van tijd was uitverkocht. Vrij indrukwekkend voor een ‘winkeltje’ van ocharme twintig vierkante meter groot. Andere fietsenwinkels in Londen.
Tweed Run
Minstens even hip, maar weet niet of deze onder de hipsters vallen: ook de Britten zijn verknocht aan alles wat retro is. Hier is dat Eddy Merckx of een oerhollandse omafiets, over het water kiezen de Britse romantici voor tweed, de traditionele grove, wollen kledij van op het Britse platteland. Elk jaar trekt bij het piepen van de eerste zonnestralen de Tweed Run door Londen.
Koffie
Waar hipsters zijn, is koffie. En zijn hippe fietsen. Koffiebar “Look Mum No Hands” (Old Street 49) combineert beide met een Wasbar-achtig concept: geniet van een koffie terwijl je wacht op een klein onderhoud aan je fiets.
Bradley Wiggins
Bradley Wiggins moest en zou in 2012 de Ronde van Frankrijk winnen. Even dreigde Chris Froome roet in het eten te gooien – geef toe: zo’n saaie kerel inspireert toch niemand? – maar na enige druk van de ploegleiding kon Bradley Wiggins zijn status van moderne Britse superheld verder aandikken. En Wiggins speelt zijn rol goed: altijd modebewust, af en toe een zatte foto op Twitter en een scherpe tong. De tourwinnaar zorgde bijna in zijn eentje voor een ongeziene bicycle craze in Groot-Brittannië, wordt zeker vervolgd.
Boris Bikes
Het Londense publieke fietssysteem Barclays Cycle Hire is sinds de introductie op 30 juli 2010 een succes. Meer dan 49 procent van de gebruikers zeggen dat ze enkel en alleen door het system zijn gaan fietsen in Londen. Tijdens de Olympische Spelen in 2012 werden op één dag 47.105 fietsjes uitgeleend, een record. De leenfietsen – vergelijkbaar met onze Velo en Villo! – worden in de volksmond Boris Bikes genoemd, naar burgemeester Boris Johnson die een van de grote voorstanders van de invoering van het systeem was. Het project wordt deels gefinancierd door de firma Barclays, in ruil voor naamsvermelding op de fietsen.
Amsterdamize
Burgemeester Boris Johnson heeft nog een plan. Hij wil Londen ‘Amsterdamizeren’, en haalt daarvoor een miljard euro uit de stadsportefeuille. Amsterdam is de fietsstad ter wereld, maar die kroon wil Johnson naar Groot-Brittannië halen. In samenwerking met Nederlandse fietsdeskundigen worden van het autoverkeer afgescheiden fietssnelwegen dwars door Londen aangelegd – waaronder een route van 15 kilometer, de langste vrijliggende fietsroute van Europa. Er komen ook ‘Mini-Hollands’, wijken waarin Nederlandse fietsvriendelijke verkeersplanning wordt uitgetest, en ‘Cyclehubs’, grote fietsenstallingen bij stations. Een fietsnetwerk zal parallel lopen met dat van de Tube, de Londense metro, en tussenstations krijgen ook dezelfde naam zodat iedereen ze weet te vinden.
Een recente peiling in opdracht van het stadsbestuur bevestigt het groeiende enthousiasme onder de Londenaars. Tijdens de ochtendspits is maar liefst één op vier weggebruikers een fietser. Tien jaar geleden was dat amper vier procent, en de ambitie van de burgemeester reikt nog verder: hij wil het aantal fietsers tegen 2026 nog eens verviervoudigen, om zo de titel van Fietsstad definitief van Amsterdam afnemen.
Met de fiets naar Londen
Een plooifiets kan gratis mee op de Eurostar trein van Brussel of Parijs naar Londen, als je die tenminste in een fietszak kunt stoppen van maximaal 85 cm op de langste zijde. Grotere fietszakken kunnen niet mee in de trein als handbagage en worden geregistreerd voor de bagageruimte van de trein. In een fietszak tot 120 cm kost dat 15 euro, een compleet gemonteerde fiets kost 25 euro vanuit Brussel, 29 euro vanuit Parijs en 25 pond vanuit Londen. Hier meer informatie.
Voor de lekkerbekken: meer heerlijke foto’s van Joeri Wannijn.
